Lasy znajdujące się w zasięgu terytorialnym Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych
w Szczecinie zaliczone są do jednych z najbardziej zagrożonych pod względem pożarowym.
Spośród 35 nadleśnictw wchodzących w skład RDLP, 9 jednostek zaliczonych jest do I kategorii, 17 do II kategorii oraz 9 nadleśnictwa do III kategorii zagrożenia. Czynnikiem sprzyjającym powstawaniu pożarów są w szczególności długotrwałe okresy suszy, silne wiatry, a głównym sprawcą jest człowiek.

Mapa nadleśnictw z podziałem na kategorie zagrożenia pożarowego lasu znajduje się pod poniższym linkiem:

Mapa kategorii zagrożenia pożarowego lasu

Na terenie RDLP w Szczecinie w 2023 roku powstało 243 pożary lasu na powierzchni 23,08 ha, w tym 2 pożary (o łącznej powierzchni 0,03 ha), które miał miejsce na terenie Nadleśnictwa Sulęcin oraz Nadleśnictwa Skwierzyna, na obszarach specjalnych.

Ubiegły rok, podobnie jak lata poprzednie, charakteryzował się ponad przeciętnymi warunkami atmosferycznymi, wysokie temperatury (powyżej 30°C) występujące od czerwca do września oraz długotrwałe okresy bez opadów deszczu spowodowały, że niemal przez cały okres Akcji Bezpośredniej występował wysoki stopień zagrożenia pożarowego w lasach.

Najwięcej pożarów lasu w 2023 roku miało miejsce na terenie Nadleśnictw: Kliniska (42 pożary o łącznej powierzchni 2,06 ha); Trzebież (22 pożary o łącznej powierzchni 0,68 ha); Nowogard (15 pożarów o powierzchni 1,18 ha) oraz Rzepin(15 pożarów o powierzchni 3,84 ha). Pożary nie wystąpiły jedynie w Nadleśnictwie Łobez.

Od 1992 roku, na terenie RDLP w Szczecinie miało miejsce 12 018 pożarów lasu, łącznie spaleniu uległo 4 190,41 ha obszarów leśnych. W tym okresie przeciętnie, wybuchało 376 pożarów lasu w roku, a zniszczeniu ulegały rok rocznie obszary leśne o powierzchnia przekraczającej 131 ha, średnia powierzchnia jednego pożaru lasu wyniosła 0,35 ha. 

Poniższe wykresy obrazują liczbę oraz powierzchnię pożarów lasu w 2023 roku w poszczególnych nadleśnictwach oraz województwach.

Przeciętna powierzchnia jednego pożaru:

Przeciętna powierzchnia jednego pożaru od wielu lat systematycznie spada, zwłaszcza
od 1993 roku, a w ostatnim okresie utrzymuje się na niskim poziomie, co wynika m.in.
z podejmowanych działań inwestycyjnych w zakresie doskonalenia organizacji ochrony przeciwpożarowej a przede wszystkim dzięki ciężkiej i ofiarnej pracy Leśników, Zawodowych Strażaków i Strażaków Ochotników, jak również dzięki doskonałej współpracy pomiędzy tymi służbami.

Ze względu na niewielką liczbę opadów oraz dużą liczbę upalnych dni (bez opadów atmosferycznych), cały okres akcji bezpośredniej w ochronie przeciwpożarowej lasu w 2023 roku charakteryzował się wysokim zagrożeniem pożarowym dla lasu niż lata ubiegłe. Najwięcej pożarów miało miejsce w maju oraz sierpniu. 

Przyczyny pożarów lasu:

Najczęstszymi przyczynami pożarów lasu w 2023 roku były:
- podpalenia – 27,39% (2022 - 31,42%);
- nieznana – 34,44% (2022 - 32,93%);
- zdarzenia losowe, wypadki – 11,20% (2022 - 11,48%);
- naturalne, wyładowania atmosferyczne – 2,07% (2022 - 0,91%);
- zaniedbania – 24,39% (2022 - 21,75%);
- powtórny zapłon – 0,41% (2022 - 1,51%);

Wykrywanie pożarów lasu:

W 2023 roku duże znaczenie miał udział osób postronnych wypoczywających w lesie, jak
i podróżujących przez obszary leśne – 45% wszystkich pożarów.
Największe znaczenie mają pożary wykryte przez sprawnie działający system monitoringu obszarów leśnych – 38% wszystkich pożarów.

Organizacja ochrony przeciwpożarowej:

Organizacja ochrony przeciwpożarowej na terenie RDLP w Szczecinie oparta jest na systemie szybkiego wykrywania i alarmowania o pożarze oraz skutecznej akcji gaśniczej.
 

Powyższy cel jest realizowany przy pomocy:

Sieci obserwacyjno-alarmowej
Obszar RDLP w Szczecinie monitorowany jest przez system 59 kamer telewizji użytkowej
HD umocowanych na 32 - 60 m masztach oraz 13 dostrzegalni przeciwpożarowych. Łączność prowadzona jest przy użyciu 82 radiotelefonów stacjonarnych łączności bezprzewodowej,
474 stacji ruchomych, 374 telefonów stacjonarnych oraz 1599 telefonów komórkowych.

W 2023 roku w nadleśnictwach tut. RDLP zakupiono 6 kamer TV, w tym 3 kamery TV na potrzeby zmiany systemu obserwacyjnego z tradycyjnego na wykorzystujący kamery.

W 2023 roku na terenie Nadleśnictw RDLP w Szczecinie wybudowano 1 wieżę, z których 3 o konstrukcji strunobetonową (Dębno) oraz wprowadzono do użytkowania 1 kamerę.

W okresie dużego zagrożenia pożarowego obserwacja naziemna wspomagana jest obserwacją lotniczą przy pomocy 5 samolotów patrolowo-gaśniczych oraz 1 samolotu patrolowego.

Taboru samochodowego
Nadleśnictwa RDLP w Szczecinie dysponują jednym średnim samochodem gaśniczym. Pojazd od 2011 roku służy w Nadleśnictwie Rzepin.

Ponadto na wyposażeniu baz sprzętu przeciwpożarowego wszystkich nadleśnictw znajduje
się 35 samochodów patrolowo-gaśniczych, w tym 14 samochodów Ford Ranger
z wysokociśnieniowym modułem gaśniczym, zakupionych w roku 2018 roku w ramach projektu pn. "Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu - zapobieganie, przeciwdziałanie oraz ograniczanie skutków zagrożeń związanych z pożarami lasów" współfinansowanego ze środków POIiŚ; 2 w 2011 roku (Toyota Hilux) przy współfinansowaniu ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz 1 w 2014 roku z dofinansowaniem ze środków RPO woj. zachodniopomorskiego.

W 2023 roku zakupiono i wymieniono jeden samochód patrolowo-gaśnicze.

Sieci Automatycznych Meteorologicznych Punktów Pomiarowych
Na terenie RDLP w Szczecinie funkcjonuje 16 automatycznych stacji meteorologicznych mierzących takie parametry jak:
- wilgotność powietrza na wysokości 5 cm, 50 cm i 2 m (%);
- temperaturę powietrza i gleby (°C);
- ilość opadu atmosferycznego (mm);
- kierunek i siłę wiatru (m/s);
- ciśnienie atmosferyczne (hPa);
- wartość promieniowania słonecznego (W/m2).

Dzięki rozbudowanej sieci automatycznych stacji meteorologicznych możliwe jest bieżące monitorowanie zagrożenia pożarowego lasu.

Prognoza zagrożenia pożarowego jest opracowywana codziennie w okresie od 1 marca
do 30 września. Pełna informacja o zagrożeniu pożarowym RDLP jest dostępna o godzinie
10:00 i 14:00 na stronie internetowej:
https://bazapozarow.ibles.pl/zagrozenie/

Głównymi przyczynami powstawania pożarów lasu, są nieostrożność osób korzystających
z uroków lasu oraz celowe podpalenia.

PAMIĘTAJMY

o zachowaniu zdrowego rozsądku podczas pobytu w lesie, o niepaleniu papierosów oraz
o zakazie rozpalania ognisk i grillowania w lesie. Jedna iskra z niedopałka papierosa, wyrzucona
z pędzącego samochodu może spowodować pożar lasu na ogromną skalę.

W obliczu zagrożenia lasów, leśnicy RDLP w Szczecinie

APELUJĄ

do osób szukających wytchnienia w leśnej głuszy o zachowanie maksymalnej ostrożności podczas pobytu na terenach leśnych a w razie zauważenia pożaru lasu o natychmiastowe powiadomienie Straży Pożarnej lub Służby Leśnej.

TELEFON ALARMOWY - Straż Pożarna 998 lub 112

Las płonie szybko, ale jego odnowienie wymaga pracy wielu pokoleń leśników.

REGIONALNY PUNKT

ALARMOWO-DYSPOZYCYJNY w SZCZECINIE

Tel. 91 432 87 68

Kom. 698 768 398

e-mail: pad.biuro@szczecin.lasy.gov.pl

Opracował: Maciej Lipka
Zdjęcie: PGL LP